08 Απρ Η πόλη και το καρπούζι (του Π. Δημόπουλου)

Όταν προ διετίας είχα μία εντελώς ασυνάρτητη συζήτηση με κάποιον άνθρωπο του παρόντος πολιτικού καθεστώτος (πραγματικά ασήμαντο ποιόν/ποιά και σε ποιά βαθμίδα), έτυχα της γνωστής εκείνης αντιμετώπισης που τόσοι από εμάς βιώνουμε συχνά: άνευ προσκλήσεως ή προκλήσεως, οι άφθονες υποσχέσεις και επιτιμήσεις έπεσαν σαν καταιγίδα και βέβαια σχεδόν το σύνολο των προτάσεών μου υπαρκτών ή και ανύπαρκτων αγνοήθηκε μεν, δρομολογήθηκε δε άμεσα για την ένταξή του σε πολυνομοσχέδιο του Κράτους και ξεχωριστό άρθρο του Συντάγματος. Γιατί όχι και για βραβείο Νόμπελ. Ήταν προφανές πως τίποτα από ό,τι αναφέραμε δεν επρόκειτο να συζητηθεί καν επί της ουσίας και πως η πραγματική γνώμη του συνομιλητή μου για εμένα ήταν πως είμαι ένας αγνός, ανόθευτος, απόλυτος ηλίθιος. Δεν αποκλείεται να είχε και δίκιο, αφού έχω την αφέλεια να συνομιλώ με τέτοιους κρετίνους με καλοπιστία και από περιέργεια ίσως.

Εκείνο όμως που μου έκανε τεράστια εντύπωση ήταν πως κατά την τελευταία εγκάρδια χειραψία και το «αισθησιακό» εκείνο φιλικό χτύπημα επαίνου στην πλάτη που οι κρετίνοι προσφέρουν αφιλοκερδώς σε όσους θεωρούν ηλίθιους [σημ. οι κρετίνοι συνήθως θεωρούν όσους δεν είναι το ίδιο κρετίνοι με εκείνους, ηλίθιους], ο συνομιλητής μου ψιθύρισε με νόημα και μάτια που μισόκλεισαν πονηρά, αγκαλιάζοντάς με σε κάποια φανταστική παρανομία που θα διαπράτταμε μαζί: «Αυτά όλα πρέπει να γίνουν όσο έχουμε το καρπούζι και το μαχαίρι, γιατί μετά…». Και σούφρωσε τα μούτρα, τσέκαρε το φανταστικό μαχαίρι στην φανταστική θήκη του και με ξεπροβόδισε στα πεταχτά, αηδιασμένος από το σενάριο που του αφαιρούσε το Βιβλικό καρπούζι σε κάποιο μακρινό, δυσάρεστο μέλλον.
Δεν είχα ποτέ σκεφτεί έναν Δήμο, μια Περιφέρεια, την Ελλάδα ή και τον πλανήτη Γη σαν καρπούζι, αλλά το συνωμοτικό ύφος, η αλλαγή του τόνου της φωνής του καρπουζοκράτορα μαχαιροβγάλτη κρετίνου και το τρεμάμενο χείλος του, καθώς ομολογούσε την ακατανίκητη αίσθηση ισχύος που τον κυρίευε σαν πυρετός ή ρίγος, είχαν πράγματι έναν τρομακτικό αντίκτυπο. Για πρώτη φορά, αν και σε ώριμη ηλικία πλέον, διαπίστωσα πως ζούμε σε έναν φτωχό πολιτισμό. Όχι μεταφορικά, ή καθ’ υπερβολήν, αλλά πραγματικά και χωρίς καμία διάθεση δραματοποίησης η κατάσταση είναι άσχημη και ο τρόπος μας έχει φτωχύνει πολύ. Όλα αυτά παύουν να είναι αστεία όταν γίνονται κανόνας. Ο πολιτισμός των επόμενων 30 χρόνων, της ζωής των παιδιών μας δηλαδή, βρίσκεται ενδεχομένως στα χέρια μιας τάξης ανθρώπων που θεωρεί την Ποίηση καρπούζι, τη σφαίρα της λογικής καρπουζόφλουδα και τους Ποιητές κουκούτσια. Και κρατάει και μαχαίρι.
Σε αυτό το σημείο ας γίνει παρένθεση μερικών ορισμών, αυθαίρετων αλλά και αξιωματικών. Αυτή η παρένθεση είναι μια εσωτερική λιποταξία για όποιον δεν αισθάνεται αποικιοκρατούμενος ιθαγενής, αλλά συνεχίζει να βρίσκεται εδώ.

(…

– Κοινωνία δεν είναι το σύνολο των ανθρώπων αλλά το σύνολο των ελεύθερων ανθρώπων. – Πόλη δεν είναι οι τοίχοι αλλά οι σχέσεις αυτών των ελεύθερων ανθρώπων. – Πολιτική είναι η επιστήμη και τέχνη που υπηρετεί αυτές τις σχέσεις ελεύθερα και αδέσμευτα. – Και πολιτισμός είναι όλα αυτά μαζί.

Η παρένθεση μένει ανοιχτή μέχρι τις 25 Μαΐου, οπότε και θα κλείσει οριστικά, ειδάλλως θα συνεχιστεί η εσωτερική μας λιποταξία. Δεν είναι λοιπόν ο πολιτισμός ένα καρπούζι – ούτε χάριν μεταφοράς σε μια άτυπη συζήτηση. Ποτέ ο πολιτισμός δεν θα γίνει καρπούζι ή προεκλογικό αξεσουάρ και κάθε φορά που κάποιος θα τον σκέφτεται έτσι, θα καταρρέει μαζί με αυτή την σκέψη και η πολιτική και η πόλη και η κοινωνία.

Η φιλολογική, προεκλογική και επικοινωνιακή τάξη απαιτούν σε αυτό το σημείο την γενική, αγωνιστική καραμέλα-ευχολόγιο, λίγο αριστερή για το δόντι που σαπίζει, λίγο δεξιά για το δόντι που δαγκώνει, λίγο κεντρώα για τις μασέλες. Το ένστικτο όμως λέει πως δεν υπάρχει λόγος να γράφουμε με θετικό τόνο σε αυτό το σημείο της ιστορίας της Κοζάνης. Κάτι στο βάθος αυτής της Ιστορίας απαιτεί από εμάς να φτιάξουμε την επόμενη στιγμή της πόλης μας, όπως της αρμόζει, χωρίς ζαχαρωτά. Κάποτε το έλεγαν Χρέος. Σήμερα ας μην το ονομάσουμε μέχρι να το εξοφλήσουμε.
Η αλήθεια είναι πως οι εκλογές τείνουν να αντικατασταθούν από τις δημοσκοπήσεις. Οι ψηφοφόροι τείνουν να γίνουν καταναλωτές που χρησιμοποιούν ψηφοδέλτια-κουπόνια εργασίας. Οι ιδεολόγοι τείνουν να γίνουν καρικατούρες-ινστρούχτορες. Τα πολιτικά γραπτά τους δελτία τύπου, η ψυχή τους ένας αυταρχικός λαβύρινθος, οι λέξεις τους δηλώσεις ξύλινου μικροφώνου, το μυαλό τους ένας χρωματισμένος, δορυφορικός πουρές με αντένες συντονισμένες «στο Κόμμα», τον σίγουρο εκείνο προθάλαμο για τις τάξεις των επόμενων κρετίνων. Οι πολίτες, ανώνυμοι πλέον όλοι καταπώς φαίνεται, πληκτρολογούν κατάρες για τα πάντα στα εκατομμύρια των περιττών ιστοσελίδων.
Έπειτα η κακομοίρα η κάλπη. Και ο – πώς τον έλεγαν κάποτε – «πάνσοφος ελληνικός λαός». Ενώ η σφαίρα της λογικής μένει άθικτη. Άπαντες χορεύουν με παρτενέρ την σκοπιμότητα σε ένα πένθιμο βαλς στα πέριξ και η σφαίρα της λογικής παραμένει μόνη και άδεια. Ποιος θα μπει εκεί; Όποιος το κάνει μπορεί να χαθεί. Γιατί και η σφαίρα της λογικής γίνει ίσως τελικά ένα καρπούζι που θα το κόψουν πολλά μαχαίρια.
Στις 18 Μαΐου δεν υπάρχουν στην πραγματικότητα παρατάξεις, κόμματα, ιδεολογίες, σκοπιμότητες ή παρασκήνια. Δεν υπάρχουν τηλεσχολιαστές, αναλυτές και «πολιτικές». Δεν υπάρχουν διλήμματα, μονόδρομοι, παράδρομοι και ιππόδρομοι. Δεν υπάρχουν νικητές ή ηττημένοι, ένοχοι ή αθώοι, δημοκράτες ή ολοκληρωτικοί. Δεν υπάρχει λευκό, μάυρο ή γκρίζο. Δεν θα συζητήσουμε έννοιες και επιχειρήματα, στρατηγικές και τακτικές. Δεν υπάρχει φως, τούνελ, ευλογημένη και καταραμένη ατμομηχανή. Δεν υπάρχουν τρίμηνα, οκτάμηνα και συνδικαλιστικά κυκλάμινα αντί του άρθρου 22 του Συντάγματος. Δεν υπάρχει πασαρέλα, ατάκα, προεκλογική καρτούλα, ποστ ή τουΐτ που να ενδιαφέρει. Δεν γίνεται στις 18 Μαΐου η τύπου 30χρονου καθεστώτος Τσαουσέσκου διεκπεραίωση συνταξιοδότησης των δημογερόντων μας. Δεν υπάρχουν ελεύθεροι σκοπευτές ή σκιάχτρα που αξίζουν τόσο  τρόμο ή τόση δειλία. Στις 18 Μαΐου αυτά ή θα πάψουν να υπάρχουν για μια στιγμή στην κάλπη, με συντροφιά τη λογική, ή θα πάψουμε να υπάρχουμε εμείς – και αυτό δεν είναι δίλημμα, είναι επιστημονικό δεδομένο. Αν, κατά απίστευτο τρόπο ο πολιτισμός μας επιλέξει να είναι καρπούζι, ας διαχειριστούμε από εκεί και μετά την ανυπαρξία μας, ο καθένας μόνος του, αντιμιλώντας στον ίδιο του τον εαυτό, με προσωπικό ηγεμόνα του το σκιάχτρο του.
Το απλό λοιπόν και έντιμο συμπέρασμα, όσο πιο καθαρά γίνεται: στις δημοτικές εκλογές υπάρχει το δικαίωμα στην επιλογή για – εξαιρετικά υψηλού ρίσκου – είσοδο στη σφαίρα της λογικής. Όσοι πιστοί…
Καλή Ανάσταση,

Π. Δημόπουλος
υποψήφιος με την Δημοτική Κίνηση «Κοζάνη τόπος να ζεις»